तुमचे आमचे पुणे

विद्येविना मती गेली । मतीविना नीती गेली । नीतीविना गती गेली । गतीविना वित्त गेले । वित्ताविना शूद्र खचले। इतके अनर्थ एका अविद्येने केले ।। या कवितेतून महात्मा जोतीराव गोविंदराव फुले (११ एप्रिल १८२७ - नोव्हेंबर २८ १८९०) यांनी शिक्षणाचे महत्व एकोणिसाव्या शतकात पटवून दिले. त्यांनी १ जानेवारी १८४८ साली पुण्यामध्ये बुधवार पेठेतील भिडे यांच्या वाडयात पहिली मुलींची शाळा काढून तेथील शिक्षिकेची जबाबदारी आपली पत्नी सावित्रीबाईंवर सोपविली. स्त्री शिक्षणाची मुहूर्तमेढ रोवणाऱ्या म. फुले यांनी शेतकरी व बहुजन समाजाच्या समस्यांची मांडणी केली. म्हणूनच १ जानेवारी हा दिवस 'फुले दांपत्य सन्मान दिन' साजरा केला जातो. जोतिबा फुले यांच्या सामाजिक कार्याची दखल घेऊन लोकांनी त्याना मुंबईतील सभेत १८८८ मध्ये ‘महात्मा’ ही उपाधी दिली. अशा या थोर समाजसुधारकाचा वाडा पुण्यातील गंज पेठेत आहे. त्यांच्या वास्तव्यामुळे मुळे या पेठेस 'महात्मा फुले पेठ' असे नाव दिले गेले. या वाड्यामुळे पुण्याच्या ऐतिहासिक श्रीमंतीत भर पडली आहे. आज आपण या वाड्याबद्दल जाणून घेऊयात.  महात्मा फुले वाडयात शि...