तुमचे आमचे पुणे

पुण्यात अनेक थोरामोठ्यांचे पुतळे आपल्याला दृष्टीस पडतात. परंतू अशा गोष्टींकडे आपले दुर्लक्ष होते. पुण्यातील काही पुतळे विशेष आहेत. त्यापैकी एक म्हणजे इंग्रजांविरुद्ध "मेरी झांसी नही  दूंगी " असे स्फूर्तिदायक उद्गार काढणाऱ्या झाशीच्या राणीचा पुतळा. तो पुतळा जंगली महाराज उर्फ जे. एम. रोडवर बालगंधर्व रंगमंदिराजवळ आहे. पुतळा जेथे आहे त्या चौकाचे नामकरणही 'झाशीची राणी लक्ष्मीबाई चौक' असे केले आहे. आज आपण त्या पुतळ्याबद्दल जाणून घेऊयात.... झाशीची राणी लक्ष्‍मीबाई यांचे पूर्ण नाव 'लक्ष्‍मीबाई गंगाधरराव नेवाळकर' असे होते. मूळच्या महाराष्ट्रातील असलेल्या या पराक्रमी स्त्रीचा जन्म १९ नोव्हेंबर १८३५ मध्ये मोरोपंत तांबे व भगिरथीबाई तांबे या मराठी दांपत्याच्या पोटी काशी येथे झाला.  लहानपणीच युद्धशास्त्राचे  प्रशिक्षण तिने घेतले  होते . त्‍यांचा विवाह झाशी संस्थानचे अधिपति गंगाधरराव नेवाळकर यांच्याशी १८४२ साली झाला. त्‍यांचे नाव विवाहानंतर लक्ष्मीबाई असे ठेवण्यात आले. तेव्हापासून त्या 'झाशीची राणी' म्हणून संबोधल्या जाऊ लागल्या. ब्रिटीशांच्‍या 'ईस्‍ट इंडिया...